Dwór w Gościęcinie

Pierwsze wzmianki o wsi pochodzą z pierwszej połowy XIV wieku. Wtedy ziemie te były pod panowaniem Krzyżaków. W 1523 roku jako właściciela wymienia się jednego z czterech szlachciców z rodu von Jatzkow, który rezydował w pobliskim Zwartowie. Rodzina von Jatzkow jest wymieniana jako właściciel majątku w Gościęcinie jeszcze w 1773 roku.

W 1865 roku w południowej części wsi powstał duży folwark, w którym wokół dziedzińca znajdowała się obora, chlewnia, stodoła i spichlerz. Obok folwarku wybudowano dwór i założono park. Całe założenie od strony dróg wjazdowych otoczono kamiennym murem. Zespół dworski w Gościęcinie jest przykładem niewielkiego założenia dworsko-parkowego z folwarkiem, był siedzibą właściciela majątku ziemskiego nastawionego na produkcję rolną. Dwór wybudowany jest na planie prostokąta oraz posiada użytkowe poddasze. Budynek zdobi ganek, a charakterystycznym elementem są okna zakończone półkoliście. W XX wieku wykopano studnię głębinową, z której czerpano wodę dla potrzeb gospodarczych i dworu.

Z 1887 roku pochodzi sprawozdanie progimnazujm z Lęborka, w którym między innymi wymienia się uczniów, którzy otrzymali świadectwo ukończenia szkoły. Wśród nich widnieje Richard Modrow, podpisany jako wlaściciel ziemski w Gościęcinie.

Jest on również wymieniony w sprawozdaniu z królewskiego gimnazjum w Wejherowie w 1890 roku. Otrzymał wówczas śwadectwo i wybrał zawód - specjalista podatkowy.

Richarda Modrow wymienia się również w spisie adresowym z 1870 roku:

W 1905 lub 1907 roku majątek od Madorwa kupił Otto Tomiski (kupca drzewny?) z Świchowa za 227 000 marek. 

Otto Tominski (właściciel majątku, kupiec, członek rady powiatu) zmarł w wieku 45 lat w wyniku zawału serca. Należącą do niego posiadłość w Gościęcinie nabył kapitan Paul z Gdańskiego Regimentu Artylerii Pieszej za 335 000 marek.

Po zakończeniu pierwszej wojny swiatowej majątek został przejęty przez Skarb Państwa, w Zarządzie Dóbr Państwowych i rozprzedany. Właścicielem 86 ha ziemi była fabryka krzeseł T.A. z Wejherowa, 52 ha należały do Stanisława Labudy, 57 ha do Marii Wojewskiej, 59 ha do Antoniego Stefanowskiego, do którego należał również dwór, park i folwark. W czasie drugiej wojny światowej majątek należał do niemieckiej rodziny Schultzów, która opuściła go w 1945 roku.

Po wojnie właścicielem majątku stał się Skarb Państwa, a w latach 1948-1957 gospodarzyło tu PGR Żelazno. Nieremontowane cały czas budynki nadawały się do rozbiórki, park również w tym czasie został bardzo zaniedbany. Po 1957 roku właścicielem została gmina Choczewo. Wyremontowano pobieżnie budynek dworu i przekazano go trzem polskim rodzinom, w ramach odszkodowania za mienie pozostawione na wschodzie. Nowi gospodarze uporządkowali teren i budynki. W 1983 roku budynek dworu częściowo opustoszał, ponieważ dwie rodziny wprowadziły się. Ich część wykupili w 1985 roku Anna i Zbigniew Szafon. W 1991 roku przystąpili oni do generalnego remontu dworu. Drewniane stropy zostały wzmocnione siatką, wymieniono podłogi oraz częściowo stolarkę drzwiową i okienną. Całkowicie wymieniono również instalację elektryczną oraz wodociągową. Od strony ogrodu dobudowano ganek wsparty na filarach i przykryto go dwuspadowym daszkiem, pokrytym dachówką. Od strony drogi dojazdowej ogrodzenie siatkowe zostało wymienione na ładny, drewniany płotek.

Obecnie dwór pełni funkcje agroturystyczne (kwatera „Pod Lipami”).

• Gertruda Pierzynowska, Dwory, parki i folwarki Kociewia i Kaszub, Tczew 1998.
• Marzena Szypulska-Kimilu, Dwory i pałace gminy Choczewo (historia i stan obeny), Choczewo 2003.

Opracowała: Nina Herzberg-Zielezińska,  zdjęcia: wizytacja terenowa 02.05.2016 r.