Pałac w Zajączkowie

W 1507 roku jako właściciele Zajączkowa wymieniani są Herzog Bogisław Sanskow oraz Thomas von Massów. Przez 150 lat Zajączkowo z pobliskim Kończewem pozostawało w rękach obydwu rodów. W 1717 roku imiennie wymienionym właścicielem był Casimir Erdmann von Massów. Od 1773 roku Zajączkowo w całości należało do rodziny von Massów. Briiggeman podaje, że w 1784 roku we wsi znajdował się jeden folwark, było czterech rolników i dwóch kosetów. W 1821 roku wieś kupił za 18 tysięcy talarów podporucznik August Schmidt. W roku 1884 miejscowość należała do barona von Coubiere, w 1910 do Rene barona von Coubiere. W 1924 roku do Waltera Mickley'a, właściciela fabryki mebli w Słupsku. W roku 1938 Zajączkowo przechodzi jako posag w ręce jego córki, Charlotte Mickley. Według księgi adresowej w 1892 roku powierzchnia gruntów majątku wynosiła 408 hektarów, w tym 263 ha stanowiły użytki rolne. W 1914 roku na ogólną powierzchnię 456 hektarów gruntów przypadało 290 ha użytków rolnych. W 1932 roku do miejscowej szkoły uczęszczało 38 dzieci, a uczył je Paul Beitmann. W 1939 roku majątek obejmował 463 ha ogólnej powierzchni gruntów, w tym 296 ha użytków rolnych. We wsi była poczta, administracyjnie Zajączkowo należało do gminy Łosino244. Wojska Armii Czerwonej wkroczyły do Zajączlcowa 7 marca 1945 roku. Użytkowały folwark aż do 1950 roku. W maju 1945 roku majątek folwarczny upaństwowiono, w 1957 roku utworzono tu Państwowe Gospodarstwo Rolne. Obecnie jest w rękach prywatnych i nie jest dostępny dla zwiedzajacych.

W 1301 r. książę rugijski Sambor potwierdza burgrabiemu Mateuszowi ze Sławna wszystkie posiadłości, m.in. Zajączkowo.

• Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innyc krajów słowiańskich, Tom XIV, s. 290.
• Rejestr zabytków nieruchomych, stan na 01.09.2016.
• www.kobylnica.pl 
• Eugeniusz Grzegorz Wiązowski, Z Kobylnicą przez wieki, 2019r.,

Opracowała: Nina Herzberg-Zielezińska, zdjęcie: wizytacja terenowa 01.05.2018 r.