Dwór w Runowie Sławieńskim

Runowo Sławieńskie (niem. Klein Runow) 15 marca 1598 r. kupił Paul von Below. Obok niego w listach podatkowych w 1655 r. występują von Antonius Massow i von Döring Jacob Krockow. Prawdopodobnie w następnych latach Krockowie wykupili część należącą do rodziny von Massow. W 1666 r. jako właściciele wymieniani są Bertram von Below i Joachim Reinhold von Krockow. Dnia 3 marca 1699 r. Bertram von Below sprzedał Runowo swojemu zięciowi Joachimowi Peterowi von Puttkamer, który w 1706 r. dokupił do majątku folwark Annaburg (obecnie kolonia Runowa lub Mirocina) oraz część wsi Reblino. Po nim majątek odziedziczył jego syn, Franz Jacob von Puttkamer. Od niego w 1733 Runowo i Annaburg kupili Belowowie z Redencina i Gaci. Jako kolejny właściciel wymieniany jest Paul Bertram von Below z Gaci. Po jego śmierci dobra przeszły na jego syna, Carla Bertrama von Below, a następnie na kapitana Martina Ernsta von Below.

W 1874 r. Oktavio I von Below z Redencina założył fundację rodzinną, w skład której wchodziły majątki: Redencin, Zębowo, Miednik i Runowo. On też wybudował nowy dwór, który podobno uchodził za atrakcję w tej okolicy.

W 1914 r. właścicielem był Oktavio II von Below.

W 1922 r. decyzją całej rodziny Runowo zostało wyłączone z fundacji i przejęte na własność Gerda von Below. Był on ostatnim przedwojennym właścicielem. Zmarł w 1953 r. w niewoli radzieckiej.

Dnia 8 marca 1945 roku majątek został zajęty przez rosyjskie wojsko, które po zakończeniu działań wojennych na majątku założyło kołchoz, w którym niemieccy mieszkańcy byli przymusowo zatrudniani.

Runowo zostawało pod nadzorem wojsk radzieckich do 1947 r. Następnie majątek znalazł się pod zarządem PNZ, a potem wszedł w skład PGR. Po 1990 r. dawny PGR przejęła AWRSP.

Dwór znajdujący się niegdyś w Runowie był wybudowany z muru pruskiego, był piętrowy. Po II wojnie światowej został częściowo zniszczony przez wichurę, a potem całkowicie rozebrany.

Z zespołu dworsko-folwarcznego przetrwały spichlerz i stajnia - zachowały się na nich data 1901 rok i inicjały ówczesnego właściciela P.v B. - Paul von Below.

W 1705 r. sąd uznał za winną i skazał na śmierć Dorthe Runow z Runowa Sławieńskiego. Oskarżono ją o zsyłanie chorób, a jeden ze skłóconych z nią mężczyzn oskarżył ją o to, że za jej sprawą nocą pod jego łóżkiem... brzęczą i latają komary.

• Joanna Skworz, Karta Biała, 1997, www.zabytek.pl
• Jan Sroka, Historia co tydzień : szkice o Sławnie XX wieku, Sławno 2019.
• Wiązowski, Eugeniusz Grzegorz, Z Kobylnicą przez wieki, Kobylnica 2019.
• Der Kreis Schlawe : Ein pommersches Heimatbuch. 2. Band - die Städte und Landgemeinden, 1989.

Opracowała: Nina Herzberg-Zielezińska