Dwór w Żelkach

Żelki (niem. Groß Silkow) były dobrami rycerskimi, które najpierw stanowiły całość. Później w części należały do dwóch rodów – von Zitzewitz i von Wobeser. Wyodrębniono wówczas Małe i Duże Żelki (Klein Silkow i Groß Silkow). Inne źródła podają, że początkowo żelki należały do trzech rodów – von Zitzewitz, von Wobeser i von Boehn.

Pierwszym znanym z dokumentów właścicielem był Siegfried von Boehn.

W 1337 r. Martin von Wobeser założył nową linię rodową w Żelkach. Majątek pozostał w rękach rodziny do 1839 r. (inne źródła wskazują na rok 1810). W 1523 r. jako właściciela z tego rodu wymienia się Jurgena von Wobeser.

Część majątku należąca do rodu von Zitzewitz, w 1687 r. kupił Georg von Wobeser. W 1717 r. nowym właścicielem dóbr zostaje Jacob Casper von Wobeser.

W 1810 r. część Żelek należącą do rodu von Boehn kupuje Friedrich Wilhelm Ewald von Wobeser od swojego kuzyna Heinricha Augusta von Boehn. Do 1839 r. cały majątek należy do rodu von Wobeser. Inne źródła podają, iż w 1810 r. to Heinrich August von Boehn kupił majątek od Wobeserów.

Następnie Żelki nabywa Pani Fredrike Charlotte Sophie Wilke z domu Kleist, dziedziczka Osiek (niem. Wusseken).

Ostatnimi przedwojennymi właścicielami majątku byli Reinhard Neumann (od 1884 r.), Hugo Neumann (od 1893 r.), Hans Krüger (od 1910 r.) i Werner Krüger (od 1938 r.).

Po wkroczeniu wojsk radzieckich w 1945 r., folwark był przez nich użytkowany przez 3 lata. W 1952 r. utworzono tu PGR. Od 1990 r. dwór stanowił własność prywatną. W 2013 r. był wystawiony na sprzedaż.

• Dorota Cieślik, Karta Biała, 1990, www.zabytek.pl
• Barbara Lis, Karta Biała, 1991, www.zabytek.pl
• Świetlicka, Alicja; Wisławska, Elżbieta, Słownik historyczny miast i wsi województwa słupskiego : przewodnik bibliograficzny, Słupsk 1998.
• Wiązowski, Eugeniusz Grzegorz, Z Kobylnicą przez wieki, Kobylnica 2019.

Opracowała: Nina Herzberg-Zielezińska

Zdjęcia: 

• Nina Herzberg-Zielezińska i Robert Zieleziński, 2018