Dwór w Mierzynku

Kiedyś występowało pod nazwą Małe Mierzyno (Klein Mersin). Pierwsza wzmianka o wsi pochodzi z 1392 roku. W tym czasie dwóch mieszkańców Jerogniew i Nikusz złożyli przysięgę wierności przed Michaelem von Slavekow. Do 1658 roku wieś należała do okręgu majątków Roszczyce. W 1544 roku książę szczecińsko-pomorski Barnim oddał w lenno kilka łąk w granicach Mierzynka i Gartkowic Jerzemu von Krockow. W dokumentach z 1742 roku jako właścicieli wymienia się ród von Lantow. Przy niewielkim folwarku istniał już wtedy dwór, przy którym założony został ogród użytkowy. W majątku w 1742 roku Peterowi von Lantow urodził się syn. Majątek był w posiadaniu rodziny przez kolejne 35 lat. W 1777 roku wieś była w posiadaniu Jakoba Georga von Mach. Po 7 latach przekazał on majątek staroście Johanowi Leopoldowi vpn Mach. Johan wydał za mąż swoje dwie córki: w 1800 roku starszą za szlachcica Dziedzielskiego, a w 1802 roku młodszą za szlachcica von Krahna. Mierzyno było w posiadaniu rodu von Mach do 1897 roku. Jednak w 1818 roku oddali oni majątek w dzierżawę von Głowińskiemu, która trwała do 1841 roku. W 1871 roku właścicelem został prawnuk Johanna Leopolda von Mach - Johan von Krahn, który w 1897 roku sprzedał majątek Oskarowi von Bonin. Po jego śmierci spadkobiercami zostali: jego żona Eliza, z domu Milczewska oraz ich dzieci. W 1911 roku sprzedali oni dobra Emilowi Blockowi, który był także właścicielem położonego w okolicy Chynowa.

Majątek w tym czasie uległ wielu zmianom. Po pierwsze powstał nowy budynek dworu. Prowadziła do niego aleja kasztanowa. Powstał także dziedziniec folwarczny o kształcie wydłużonego prostokąta, który usytuowano na północ od dworu. Wokół niego z trzech stron wybudowano budynki gospodarcze. W 1922 roku w pobliżu dworu wykorzystano XIX-wieczny fundament i zbudowano na nim mały budynek, który nakryto czterospadowym dachem, zwieńczonym wieżyczką z zegarem, na szczycie której umiezszczono koguta wskazującego kierunek wiatru. Na ścianie od strony od strony folwarku umieszczono dzwon, który miał służyć robotniką folwarcznym - wskazywać czas rozpoczęcia i zakończenia pracy. W środku usytuowano także mechanizm wagi, którą ważono płody rolne. Ogród zajmował teren położony na południe i zachód od dziecińca folwarcznego. Jego zachodnią granicę stanowił brzego Jeziora Salińskiego, który został umocniony kamieniami. Część reprezentacyjna została oddzielona od folwarcznej szpalerem pięciu lip. Dodatkowo teren majątku zdobiły fontanny. Na prawo od dworu usytuowano szklaną oranżerię z egzotycznymi ptakami. Z kolei po lewej stronie stała figura Jezusa w Ogrójcu. Budynek dworu od stron: wschodniej i północnej, został ogrodzony murem z bloków granitowych. Brama wjazdowa była kuta z metalu, a boczne skrzydła były drewniane.

Ostatnim gospodarzem Mierzynka był Heinrich Peschko, który był dyplomowanym rolnikiem. Wraz z małżonką Evą-Luise Haselau przejęli majątek w Mierzynku po ojcu pani Evy-Luise w 1942 roku. Ojciec pani Haselau nabył go w 1911 roku od pani von Bonin z Bożegopola Małego. Inne źródła wskazują, że rodzina Blocków pozostała właścicielem majatku do końca 1945 roku. Po wkroczeniu Armii Czerwonej do Mierzynka Emil Block został zastrzelony.

Dwór znajdujący się w Mierzynku pochodzi z 1910/15 roku. Po 1945 roku był siedzibą PGR. W budynku dworu powstały biura, piętro przeznaczono na mieszkania pracownicze. W kolejnych latach majątek zaczął stopniowo tracić swój pierwotny urok. W latach 70-tych przeprowadzono remontu, jednak już w latach 80-tych gospodarstwa rolne zaczęły upadać, a w raz z nimi upadały majątki ziemskie, które do nich należały. W przypadku Mierzynka sprawa wyglądała poodbnie jak w innych majątkach, został on rozkardziony przez okoliczną ludność. Dnia 1 sierpnia 1992 roku właścicielem została Agencja Własności Rolnej Skarbu Państwa. Później (1 lipca 1995 roku) majątek został oddany w dzierżawę Przedsiębiorstwu Rolno Handlowo Przemysłowemu AGROLAND. Kolejnym dzierżawcą (od 16 września 1997 roku) została spółka AGRO-ŚWIAT.

• Gerturda Pierzynowska, Dwory, parki i folwarki Kociewia i Kaszub, Tczew 1998.
• Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, Tom VI, s. 359.
• Urlich Dorow, Zapomniana przeszłość. Upadek pomorskich majątków rolnych na przykładzie powiatu lęborskiego, Pruszcz Gdański 2010.
• Rejestr zabytków nieruchomych – stan na 16.03.2017.

Opracowała: Nina Herzberg-Zielezińska, zdjęcia wykonano 06.06.2015 r. oraz Michał Piotrowski, 2020 r.