Dwór w Kębłowie

Pierwsze dokumenty, w których pojawia się Kębłowo datowane są na 1369 rok. Było ono wówczas wsią rycerską funkcjonującą na prawach magdeburskich. W XVI wieku wieś znajdowała się w posiadaniu von Lubockiego, następnie von Czapskich, Przebendowskich oraz ich następców.

W 1788 i 1826 roku jako właściciela wymienia się Zabokrzyckiego.

W 1856 roku ówczesny właściciel Ludwik von Platen przeniósł się do nowo wybudowanego pałacu w Charwatyni, a w dworze w Kębłowie zamieszkał dzierżawca majątku.

Do 1916 roku właścicielem / dzierżawcą majątku był Ludwig Wolschon. Jest on wymieniany jako właściciel dworu już w 1897 roku, w związku z stworzeniem zarządu w banku w Gdańsku.

Po nim dzierżawcą domeny Kębłowo był Artur Wolschon (Wolszon). Otrzymał on tytuł głównego komornika królewskiego.

Ostatnimi właścicielami Kębłowa byli Grönwald, Wolschon, Schröder.

W 1927 roku wymieniony obszar został rozparcelowany przez Urząd Ziemski na 30 parceli wielkości od 12 ha do 24 ha i jedną o powierzchni 36 ha, tzw. resztówkę, którą otrzymał Aleksander Mienik, dawniejszy karbowy tego majątku.

Dwór w Kębłowie mieścił się w samym centrum wsi Stare Kębłowo. Dwór został zbudowany na planie prostokąta, z cegły, pokryty dachówką.

W okresie międzywojennym dwór był siedzibą straży granicznej. Po zakończeniu II wojny światowej mieściła się w nim szkoła podstawowa, a następnie część zaadaptowano na mieszkania i sklep gminnej spółdzielni. Dnia 1 stycznia 1950 roku uroczyście otwarto w dworze świetlicę wiejską. Pod koniec lat 50-tych przestała ona jednak funkcjonował, dwór opustoszał i zaczął niszczeć. Plac po dworze przerobiono na boisko, na który obecnie stoją ule.

W pobliskim lesie odnaleźć można kamień upamiętniający dawny cmentarz dworski, z napisem Cerpisko (kaszub. Cmentarz). Legendy głoszą, że stary dwór był połączony z pałacem w Charwatyni podziemnym korytarzem. Tak twierdzą starsi mieszkańcy wsi, którzy pamiętają,
że jeszcze po II wojnie światowej można było wejść do tego tunelu. Wejście mieściło się w piwnicy dworu. Odgrodzone było ciężkimi drzwiami żelaznymi, które potem zniknęły. W tunelu mógł się poruszać swobodnie dorosły człowiek. Zagadką pozostaje kiedy i kto zbudował to podziemne przejście.

Do majątku w Kębłowie należały też domy zamieszkałe przez 21 rodzin średniozamożnej służby. Wszystkie budynki zbudowane były z cegły. Różniły się wielkością i pokryciem dachu.

W wspomnieniach mieszkańców wsi pozostały również informacje o dworze w Nowym Kębłowie zwanym Wołówką z racji hodowanych tam w dużej ilości wołów. Dwór ten był również nazywany od nazwiska ostatnich właścicieli Grzeniów. Obecnie stoi na końcu starej alei drzew, bardzo mocno przebudowany.

• Radosław Kamiński, Dwory i pałace powiatu wejherowskiego. Historia, architektura, 2024
• Zbigniew Klotzke, Kębłowo. Wieś i parafia, 2006
• Leopold von Ledebur, Adelslexicon der Preussischen Monarchie. T. 3 (T-Z)
• Die Presse 1916, Jg. 34, Nr. 299 Zweites Blatt
• Thorner Presse 1897, Jg. XV, Nro. 90 + 1. Beilage, 2. Beilage

Opracowała: Nina Herzberg-Zielezińska, zdjęcie: Zbigniew Klotzke, Kębłowo. Wieś i parafia, 2006