Dwór w Węgorni

Od nazwy Aalbeck wywodzi się nazwisko kaszubskiej rodziny drobnoszlacheckiej Albeckich. Albeccy, zapisani jako Ahelbecke, potwierdzenia lenna na swą posiadłość otrzymali od książąt zachodniopomorskich w 1575 i 1601 roku. Jednak już w XVI wieku ich gniazdowa wieś nie była wyłącznie w ich posiadaniu, współwłaścicielami części Węgorni byli także Krokowscy. W następnych stuleciach rodzina von Ahlebeck już nie występuje wśród właścicieli Węgorni. Są nimi Krokowscy i Ropkowie. W 1639 i 1671 roku jako właścicieli wymienia się ród von Malsburg.

W 1784 roku właścicielem był major Ernst von Woedtke. Wówczas Węgornia jest opisywana jako szlachecka rezydencja oddalona o 2 mile od Lęborka na północny wschód, w dolinie rzeki Aalbecke, która przepływa przez wieś i wpada do rzeki Łeby. Wieś posiadała wówczas budynki gospodarcze, dwa gospodarstwa na polu wiejskim, dwa przy drodze do Lęborka, dwie chałupy przy drodze do z Lęborka do Gdańska zwane Muggow i Bahrenhof, dwa kominki, wiele łąk, dobre pastwiska. Wieś podlegała pod Zinzelitz (Dzięcielec). Jeszcze w 1766 roku wraz ze Strellentin (Strzelęcino), Aalbeck i część Damerkow (Dąbrówka) znajdował się w rękach Johnna Alberta von Woedtke, polskiego generała majora gwardii koronnej w Warszawie. W 1784 roku właścicielem był Heinrich Eggard von Woedtke, sołtys Lęborka i dyrektor tamtejszego Laudvogteigericht (instytucja sądowa, która w przeszłości miała na celu rozpatrywanie spraw administracyjnych i prawnych).

W 1803-1804 roku właścicielem była rodzina von Reck. W 1811 roku właścicielem był Gostkowski. W 1830 roku majątek należał do rodziny von Somnitz. W 1839 i 1842 roku jako właściciele wymieniana jest rodzina von Tesmar. Majątek był zapewne podzielony, ponieważ w 1836 i 1839 roku jako właściciele występuje również ród von Wittke. W 1842 i 1855 roku wymienia się ród von Schwichow, w tym Juliusa Alexandra von Schwichow. W 1852 roku Julius ożenił się z Luitgarde Wilhelmine Rosalie von Kasimir. Młoda para zamieszkała w majątku w Węgorni, do czasu jego sprzedaży hrabiemu Königsdorfowi.

W 1887 roku Gesellschaft für Colonisation im Jnlande (organizacja zajmująca się kolonizacją, która działała w Niemczech w XIX wieku, koncentrując się na rozwoju kolonii niemieckich) zakupiła posiadłości Węgornia i Dąbrówka Wielka i zostały rozparcelowane.

W 1893 roku majątki Węgornia i Dąbrówka (niem. Damerkow) został połączone.

Niewiele pozostało dziś po folwarku w Węgorni (niem. Aalbeck). W związku z budową trasy kaszubskiej w 2023 roku dwór został rozebrany.

• Radosław Kamiński, Dwory i pałace powiatu wejherowskiego. Historia, architektura, 2024
• Przemysław Pragert, Albecki [w:] Pomerania: miesięcznik regionalny, 2002, nr 1
• Leopold von Ledebur, Adelslexicon der Preussischen Monarchie. T. 3 (T-Z), Adelslexicon der Preussischen Monarchie. T. 2 (L-S), Adelslexicon der Preussischen Monarchie. T. 1 (A-K)
• Franz Schultz, Geschichte des Kreises Lauenburg in Pommern, Lauenburg 1912
• Thorner Presse 1887, Jg. V, Nro. 298 + Beilage, Extrablatt
• Versuch einer Geschichte: der auf Sulitz in Westpreussen ansässig gewesenen Familie von Brauneck mit bes. Berücks. der verschwägerten, seit 1895 erloschenen Familie von Füldner und der nichtverwandten Familie von Bronk
• Karl von Damitz, General-Adressbuch der Ritterguts- und Gutsbesitzer im Norddeutschen Bunde: mit Angabe ihrer Besitzungen bis zu einem Areal von 500 Morgen abwärts: aus amtlichen Quellen. 2, Lfg. 2, Die Provinz Pommern; Provinz Pommern, Berlin 1870
• Reinhard von Flanss, Die auf deutschen Fuß errichteten Regimenter der polnischen Kronarmee in Westpreußen von 1717 bis 1772, Marienwerder 1894
• Reinhold Cramer, Geschichte der Lande Lauenburg und Bütow Tl. 1, Die Geschichte, Königsberg 1858

Opracowała: Nina Herzberg-Zielezińska, zdjęcie: Radosław Kamiński