Dwór Krępkowice

Pierwsza wzmianka o Krępkowicach pochodzi z 1283 roku, kiedy to książę pomorski Mściwój II wydał akt nadania wsi Mikołajowi Jankowiczowi. Był on protoplastą gdańskiej linii rodu von Janowitz. Majątek Krępkowice przekazał gdański komtur zakonu krzyżackiego Gieselbrecht von Dudelsheim 17 lutego 1362 roku w lenno czterem zamożnym gospodarzom pochodzenia niemieckiego: Seyfried (Zygfryd), Domenik (Dominik), Malzei (Maciej) oraz Vinzken (Więck). Prawdopodobnie majątek składał się wtedy z czterech części o różnych nazwach. Około 1400 r. dotychczasowi właściciele wymarli. Majątek zgodnie z prawem prymatu ziwrzchności państwowej, stał się własnością zakonu krzyżackiego.

Szereg osób zabiegało o przejęcie majątku. Zgodnie z obowiązującym prawem należało zaopatrzyć wdowę po zmarłym lenniku. Podobnie było w przypadku Wojciecha i Pawła z Krępkowic (być może potomków poprzednich właścicieli, których być może zakon pragnął wyeliminować i zastąpić ludźmi sobie przychylnymi). W sporze tym wygrał dotąd niewymieniany w źródłach Mikusz, ponieważ 6 lat później przewodzi całemu rodowi i dokonuje próby podziału majątku, który został oszacowany na 168 marek (grzywny). Pierwotnie jego roszczenia nie zostały uznane, ponieważ majątek został podzielony na sześć części po 28 marek każda. Jednak swobodę wyboru otrzymał niejaki Dobek - jeden ze spadkobierców Mikusza. Miał on możliwość objęcia całości dobra i spłacenia pozostałych części lub zadowolenia się wyłącznie 1/6 części. Dobek wybrał pierwszą możliwość. Wpłacił jednak 112 marek w dwóch ratach. I z tego względu z nieznanych przyczyn dostał 4 udziały w 1/6 części.

Z lat 1575-1621 pochodzą listy lenne, które wymieniają 3 rodziny przebywające w Krępkowicach: Białk lub Bialik (Białke, Biallike), Płochnicz (Plochnitz) i Gruba (Grubba). W 1628 r. wymienia się pośród włości 6 włók folwarcznych, 4 zagrodników i 1 młynarza. W 1648 r. jako właściciele Krępkowic wymieniani są: Bialka (posiadał 1,5 włóki folwarcznej, koło młyńskie i zagrodnika), Grubbę (posiadał 3,5 włóki folwarcznej i 2 zagrodników), Płochniczów (posiadali 1 włókę folwarczną i zagrodnika). 

W 1756 r. połowa majątku należy do Jerzego Jana Czapskiego, jeden udział posiada rodzina Płochniczów (Plochnitz) i jeden do członków rodziny Grubbów. 

W 1784 r. w Krępkowicach wymienia się następujących właścicieli: Czapscy, Grubbowie, Osowscy (von Wussow) i Maszewscy (von Massow). 

W roku 1799 część A majątku została zakupiona przez pana von der Osten (właściciel Janowic). Część B pozostała jeszcze przez długi czas własnością hrabiego von Münchow,. Od 1855 r. część B posiadał Rentner Rieck. W 1804 r. udziały C i D pozostawały własnością Michaela Ludwiga von Grubba. W 1855 r. dekretem ministeralnym skreślono te części z mtrykuły szlacheckiej, uznając je za włości chłopskie. W tym czasie władali już nimi von Jagow i Hoffmeyer. W 1842 r. właścicielem udziału E był nieznany z nazwiska dziekan. Ten sam udział w 1855 r. należał do Johana Christiana Fridricha Rieck.

Z kolei w latach 1862-1864 Julian von der Osten nabył części: B, C i E. Zostały one w roku 1892 dołączone do majoratu Janowice przez Leopolda von der Ostena. W 1911 r. udział D należał do Deinerta. W 1925 r. w Krępkowicach odnotowano hrabiego von der Ostena, właściciela dóbr majoralnych.

Ostatnim niemieckim właścicielem majątku w 1945 roku był hrabia Rüdiger von der Osten. W latach 60-tych XIX wieku hrabia von Osten wybudował neoklasyczny, kameralny dworek oraz rozbudował stare założenie parkowe. Natomiast w 1926 wybudował kolejny dwór myśliwski. Oba dwory stanowią obecnie własność prywatną. Jeden z nich pełni funkcję mieszkalną, natomiast drugi agroturystyczną.

Dworek myśliwski w Krępkowicach powstał jako miejsce dla myśliwych, którzy byli zapraszani przez ówczesnych właścicieli wsi na polowania. Miejsce to było dość popularne, ponieważ tereny na których położony jest dworek obfitowały w zwierzynę łowną. Po II Wojnie Światowej budynek należał do Lasów Państwowych. W latach 90. był opustoszały i ulegał powolnemu niszczeniu. Obecnie znajduje się w rękach prywatnych, jest odrestaurowany i pełni funkcje agroturystyczne.

• Alicja Świetlicka, Elżbieta Wisławska, Słownik Historyczny Miast i Wsi Województwa Słupskiego, Słupsk 1998.
• Zachariasz Frącek, Krępkowice. Szkic z dziejów wsi i kościoła [w:] Biuletyn Historyczny Lęborskiego Bractwa Historycznego i Muzeum w Lęborku, Nr 29, 2006.
• Urlich Dorow, Zapomniana przeszłość. Upadek pomorskich majątków rolnych na przykładzie powiatu lęborskiego, Pruszcz Gdański 2010.
• Piotr Skurzyński, Radosław Kamiński Dziedzictwo kulturowe Północnych Kaszub.
• Zmiany studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Cewice, Cewice 2014.
• www.dworek-krepkowice.pl 

Opracowała: Nina Herzberg-Zielezińska, zdjęcie wykonał: Radosław Kamiński, 2011 i 2023