Dwór w Gowinie

W 1215 roku niejaki Henryk podarował Gowino cystersom w Oliwie, którzy je przeznaczyli dla pp. cysterek w Żarnowcu. Pięćdziesiąt lat później wieś została odebrana przez księcia pomorskiego Świętopełka II w zamian za Wierzchucino (lub Gardlino) i Lubkowo. W 1365 roku wielki mistrz krzyżacki Winryk von Kniprode nadał Gowino szlachetnemu Piotrowi z Rusocina i Wojciechowi i braciom z Rusocina na dziedziczną własność.

W XV wieku nastąpił podział dóbr na Gowino Duże i Małe.

Wśród właścicieli majątku należy wymienić: Bachów, Bolszewskich, Dąbrowskich, Gowińskich, Liśniewskich, Dombrowskich, Przebendowskich, Gibsona i Keyserlingków.

W 1750 roku Gowino należało do Zelewskich.

W 1773 roku jako właścicieli wymienia się Przebendowskich (von Prebentow).

Aleksander von Gibson, wielki konsul brytyjski w Gdańsku, był właścicielem Gowina w latach 1782-86.

Część majątku w Gowinie w 1782 roku posiadał von dem Bach-Gowiński.

Udziały w majątku gowińskim W 1772 roku mieli: Jakub Gowiński, Ludwig Lewiński i Jan Dąbrowski.

W 1773 roku jako właścicieli wymienia się rodzinę von Jannewitz.

W 1782 roku Gowino należało do Wejherów.

Właścicielem majątku w Gowinie był również Józef von Dąbrowski.

W 1929 jako właściciela (dzierżawcę) majątku Gowino wymienia się Teofila Paszke i Jana Płomina.

Dwór w Gowinie został zbudowany w drugiej połowie XIX wieku.

• Inwentarz dóbr rzucewsko-wejherowskich z roku 1711
• Radosław Kamiński, Dwory i pałace powiatu wejherowskiego. Historia, architektura, 2024
• Gazeta Toruńska 1875, R. 9 nr 38
• Ledebur, Leopold von (1799-1877), Adelslexicon der Preussischen Monarchie. T. 1 (A-K)
• Festschrift zur Feier des fünfzigjährigen Bestehens des Königlichen Gymnasiums zu Neustadt Westpr. 1907
• Ledebur, Leopold von (1799-1877), Adelslexicon der Preussischen Monarchie. T. 3 (T-Z)
• Manthey, Stanisław, Księga adresowa gospodarstw rolnych ponad 50 hektarów województwa pomorskiego, Toruń 1929
• Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, Tom II
• Żernicki-Szeliga, Emilian (1826-1910), Geschichte des polnischen Adels : nebst einem Anhange : Vasallenliste des 1772 Preussen huldigenden polnischen Adels in Westpreussen
• Thorner Presse 1893, Jg. XI, Nro. 115 + Beilage
• Thorner Presse 1890, Jg. VIII, Nro. 48
• Klotzke, Zbigniew, Parafia i kościół pod wezwaniem św. Wawrzyńca w Luzinie, Luzino 2002

Opracowała: Nina Herzberg-Zielezińska, zdjęcie: Radosław Kamiński