Twój koszyk jest pusty

Dwór w Pucku

dwór w Pucku

Autor zdjęcia: Radosław Kamiński

Informacje ogólne

Lokalizacja: województwo pomorskie, powiat pucki, gmina Puck

Rodzaj obiektu:
Dwór
Zastosowanie:
Państwowa Szkoła Muzyczna I st. im. St. Moniuszki i Państwowe Ognisko Baletowe
Stan zachowania:
Odrestaurowany
Numer rejestru zabytków:
1469
Numer dawnego rejestru
zabytków:
1108
Organ wpisujący:
Wojewódzki Konserwator Zabytków w Gdańsku
Data wpisu:
28 Lip, 1994

Posiadasz więcej informacji
o obiekcie? Skontaktuj się z nami!

Zapoznaj się z historią dworu w Pucku

Przeczytaj więcej informacji o dworze w Pucku. Poznaj jego historię. Miłego czytania!

Historia

Puck (niem. Putzig) niegdyś występowało w dokumentach również pod nazwami: Putze i Pisecz (1277), Puczse i Putsk (1288) oraz Pucz (1289). Puck jest starą osadą słowiańską. Przywilej Mestwina z 1289 roku mówi o przechodzącej tędy drodze królewskiej. Kroniczkarz Schuetz utrzymuje, że Puck w 1150 roku założył książę pomorski Bogusław, ojciec Subisława, który był fundatorem klasztoru oliwskiego. Puck pierwotnie był wsią, którą Sambor I darował cystersom w Oliwie, ale później im odebrał, a w zamian dał Starzyn. Za czasów krzyżackich Puck należał do komturstwa gdańskiego. W 1348 roku wielki książę Henryk Tysmer nadał miastu i leżącej pod nim wsi prawo chełmińskie. Podczas wojny trzynastoletniej Puck odegrał znaczącą rolę. Stanął po stronie polskiej, szukając pomocy u bogatych Gdańszczan, którzy wspierali króla znacznymi pożyczkami. W zamian Kazimierz dał w 1454 roku w zastaw Puck i całą ziemię pucką. W 1457 roku w Pucku pojawił się król szwedzki Karol, który pozbawiony tronu szukał pomocy u króla polskiego. Stąd udał się on z orszakiem dwustu zbrojnych do Gdańska. Odwdzięczył się mieszczanom gdańskim za przyjęcie pożyczając piętnaście tysięcy, za które w zastaw dostał Puck i okolice. Odtąd rezydował w Pucku. Jednak w 1460 roku nadeszli Krzyżacy i zdobyli miasto. Po drugim pokoju toruńskim Puck stał się miastem powiatowym, w którym odbywały się sejmiki i sądy ziemskie. Z kolei zamek stał się siedzibą starosty niegrodowego. Tym czasem na tron powrócił król szwedzki Karol i zaczął się dopominać o wydanie Pucka. Gdy jego posłów odprawiono z niczym, groził nawet wojną, ale jego śmierć w 1470 roku zniweczyła owe plany. Król Kazimierz w 1491 roku dał Puck w zastaw Gdańszczanom, którzy utrzymali go do 1545 roku. W 1520 roku w wojnie z Albrechtem Krzyżacy na krótko przejęli miast. W 1586 roku w Gdańsku pojawił się radca szwedzki Mikołaj Gueldenster, który w imieniu króla Jana II żądał wydania Pucka. Oczywiście mu to odmówiono i odmówiono po razy kolejny w 1692 i 1698 roku. Puck w 1626 roku został opanowany przez Gustawa Adolfa, ale już następnego roku (dokładnie 8 kwietnia) Stanisław Koniecpolski zmusił Szwedów do wydania tej twierdzy. Puck w drugiej wojnie szwedzkiej okrył się sławą, ponieważ opierał się potężnej flocie Karola Gustawa, którą pod dowództwem Axla Wrangla z Wolgastu wysłał pod Gdańsk i Puck. W 1700 roku znowu rozpoczęła się wojna. Polska załoga strzegła miasto od 16 czerwca 1703 roku. Zmuszona była ona ustąpić, a od grudnia 1703 roku do maja 1704 roku stacjonował tutaj batalion szwedzki. Puck w 1772 roku przeszedł pod panowanie pruskie.

W Pucku istniał niegdyś zamek, warowne mury oraz wały, po których pozostały jedynie ślady dawnej fosy miejskiej.

Lustracja z 1565 roku podaje informacje o dworze drewnianym, w którym znajduje się wieża murowana.

Dzisiejsza siedziba Państwowej Szkoły Muzycznej i Ogniska Baletowego znajduje się w pięknie odnowionym budynku dworu miejskiego przy ul. Przebendowskiego, który pochodzi z połowy XIX wieku. Dwór parterowy na planie prostokąta z wysokim dachem mansardowo-naczółkowym. Poddasze użytkowe z lukarnami oraz oknami w elewacji bocznej. Na parterze od frontu drewniany ganek akcentujący wejście główne, okna zabezpieczone drewnianymi okiennicami. Po wojnie siedziba Stacji Hodowli Roślin, po 1983 siedziba Szkoły Muzycznej, wpisany do rejestru zabytków województwa pomorskiego w 1994 r.

Źródła wiedzy
  • Opracowanie tekstu: Radosław Kamiński, w tym:
  • Diecezja chełmińska. Zarys historyczno-statystyczny, Pelplin 1928
  • Gmina Puck…Piękno odkryte. 20-lecie samorządu, red. Jan P. Dettlaff, Puck-Bydgoszcz 2010
  • Radosław Kamiński, Szlakiem dworów i pałaców Północnych Kaszub, Wejherowo 2006
  • Franciszek Mamuszka, Ziemia Pucka. Przewodnik Krajoznawczy, Warszawa 1989
  • Mieczysław Orłowicz, Ilustrowany przewodnik po ziemi kaszubskiej, Lwów-Warszawa 1924
  • Franz Schultz, Dzieje powiatu wejherowskiego i puckiego z 1907 r., tłumaczenie z 2011 r., Gdańsk-Wejherowo.
  • Piotr Skurzyński, Radosław Kamiński, Dziedzictwo kulturowe Północnych Kaszub, Wejherowo 2008.
  • Korekta tekstu: Nina Herzberg, w tym:
  • Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, Tom IX, Warszawa 1880.

Zdjęcie: Radosław Kamiński (udostępniono za zgodą autora).

logo dwory i pałace polski

Copyright © 2020 Dwory i Pałace Polski. Powered by Indico S.C.  & Joomla! CMS 

Postaw mi kawę na buycoffee.to

Znajdż nas na:

Instagram Facebook Facebook youtube

Kontakt

Indico S.C. , Przyjaźni9, 84-215 Gowino
NIP: 5882424318, REGON: 366309509

Kontakt z redakcją:

Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.