Po raz pierwszy Jemielno (obecnie Płaszczyca) wzmiankowane było w 1326 roku (wtedy nazwa brzmiała Gemeln, potem Gemel (1624), Giemły (1647) i Gemmel (1789). W tym roku mistrz krzyżacki Werner von Orselen potwierdził Mirosławowi Konarskiemu prawo do dziedziczenia Sąpolna i Konarzyn. Na początku XIV wieku wieś należała do rycerza Dittericha Schiltberg.
O pierwszym założeniu dworskim mowa jest w dokumencie dotacyjnym dla kościoła w Konarzynach. Został on sporządzony przez Mirosława Konarskiego w 1626 roku. Z dokumentu tego wynika, że dwór stanowiła budowla szkieletowa lub drewniana "o trzech scytach w drewno wmurowana".
Po obu stronach Brdy sąsiadowały ze sobą niegdyś dwie wsie: Giemły (w 1647 roku była to nazwa Jemielna) i Płaszczyca. Dopiero w XVI wieku zapisano je jako wsie szlacheckie.
W rejestrze poborowym z 1648 roku jako dziedziców wymienia się miecznika ziem pruskich, Jana Węglikowskiego, Hellwicks i Modrzewskiego.
W 1650 roku jako właścicielkę owych dóbr wymienia się Ewę Węglikowską. W 1622 roku nowym właścicielem tzw. dóbr gemelskich został Jan Piotr Tucholski (dobra gemelskie - w ich skład wchodziły: Gemły, Płaszczyca, Konarzyny, Małe Konarzyny, Sąpolno, Gwiazdy, Stypore, młyn i tartak chociński). Był on pisarzem ziemskim pomorskim, starostą tucholskim, kasztelanem gdańskim i podkomorzym malborskim. Założył on na południowym brzegu rzeki majątek Płaszczyca. W 1744/45 roku wybudował dwór na wysokim brzegu Brdy. W tympanonie owego dworu widnieją litery P i T - inicjały właściciela. Tuchołkowie zarządzali dobrami gemelskimi aż 102 lata. Po śmierci Jana Piotra Tucholskiego w 1691 roku majątek przejął jego syn Kazimierz Stanisław. Kolejnym gospodarzem z tej rodziny był Piotr, który sprawował w latach 1738-64 urząd podkomorzego malborskiego. 13 kwietnia 1765 roku Piotr sprzedał dobra hrabiemu Michałowi Drogosławowi Skórzewskiemu. Był to przedstawiciel znanego rodu wielkopolskiego, właściciel wielu okolicznych majątków np. Wielkich i Małych Konarzyn, Sąpolna, Styporcza i Kokoszki. Po śmierci Michała w 1790 roku majątek przeszedł w ręce Józefa. Inne źródło podaje, iż po Michale majątek odziedziczył jego syn Drogosław. Kolejnym właścicielem został zaś Ignacy Zachariasz Skórzewski. Po I rozbiorze Polski wieś odziedziczył hrabia Jan Skórzewski, a w 1821 roku przeszła ona na własność jego syna Ignacego.
W 1830 roku Skórzewscy sprzedali posiadłość i klucz gemelski został rozparcelowany Dobra przeszły w ręce niemieckie, choć większość ludności pozostała kaszubska.
Wskutek powiększającego się zadłużenia majątek został wystawiony na licytację. W 1834 roku wziął w niej udział Karol Lebracht von Joeden, który został nowym właścicielem dóbr. Od niego majątek zakupił rotmistrz Rudolf von Schmidt. W 1936 roku nowym właścicielem został Gerłoch. Od 1956 roku użytkownikiem dworu był PGR Przechlewo. W dworze mieściły się m.in. pegeerowskie przedszkole, biura czy mieszkania pracownicze.
Dwór wybudowany przez Jana Tuchołkę to obiekt murowany z cegły. Został on wzniesiony na planie prostokąta, z wysoko osadzonym na cokole parterem. W części środkowej jest on parterowy. Korpus główny pokryty jest dachem czterospadowym, natomiast wystawki frontową i tylną pokrywa dach dwuspadowy kryty dachówką. Elewacje frontowa i tylna są siedmioosiowe. Elementy dekoracyjne fasady i elewacji bocznych to m. in. oprawa otworów okiennych i przesklepiony półkoliście z naświetleniem po środku portal.
Podczas wielu przebudów, które były przeprowadzane najprawdopodobniej w XIX wieku i na początku XX wieku oraz w wyniku adaptacji obiektu na pomieszczenia biurowe PGR po wojnie, zmianom uległo tylko wnętrze dworu. Pierwotnie było ono dwutraktowe, z szeroką sienią frontową na osi, do której przylegało od lewej strony największe pomieszczenie - izba jadalna.
Już w 1964 roku konserwator zabytków alarmował o złym stanie budynku i o konieczności przeprowadzenia w nim remontu. W kwietniu 1998 roku w dworze zamieszkał adwokat Wojciech Schmidt. Widząc zdjęcie zrujnowanego obiektu w oddziale Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa "zakochał się w nim od pierwszego wejrzenia". Dwór został wyremontowany i zyskał nowego, odpowiedzialnego właściciela.
Dwór w Płaszczycy jest jednym z nielicznych zachowanych na Pomorzu tego typu zabytków, które legitymują się polskim rodowodem od czasów powstania aż do połowy XIX wieku.
Sklep
Ogłoszenia
