Dwór w Czeszewie

Dla Karola Libelta architekt Wiktor Stabrowski z Kcyni zbudował w latach 1859-1860 dwór powtarzający w uproszczonej formie tak zwany kostium renesansowy. Na zamówienie znacznie jednak skromniejszych mecenasów trzeba było ograniczyć rozmach brył i dekoracji. Dzięki wysokiemu podpiwniczeniu i kondygnacji mezzanina, czterokondygnacyjnej wieży oraz piętrowemu ryzalitowi na osi fasady i arkadowemu wejściu dwór posiada jednak pewne cechy okazałości.

Czeszewo znane jest co najmniej od XV wieku, kiedy erygowano tu kościół. Było gniazdem rodziny Czeszewskich. W czasach późniejszych przeszło na własność Szumanów, a następnie drogą małżeństwa na Karola Libelta. W roku 1907 od syna Karola Libelta kupił Czeszewo Nepomucen Sołtysiński i w rękach tej rodziny majątek dotrwał aż do drugiej wojny światowej. W Czeszewie spędził kilkadziesiąt lat Karol Libelt (1807-1875), filozof, publicysta, polityk, uczestnik powstania listopadowego, parokrotnie więziony, poseł na pruski sejm, prezes TPN w Poznaniu. Bardzo skromnego pochodzenia – syn szewca i służącej – dzięki poparciu możnych protektorów: arcybiskupa Wolickiego i namiestnika księcia Antoniego Radziwiłła, zdobył wykształcenie, co w połączeniu z dwukrotnymi ożenkami z posażnymi pannami z ziemiańskich rodzin i walorami charakteru pięknie zaowocowało, m.in. dobrami ziemskimi i dworem w Czeszewie. Dwóch synów Karola Libelta walczyło w powstaniu styczniowym, z których Karol poległ pod Brdowem 29 kwietnia 1863 roku. Na jego pamiątkę Karol Libelt nazwał folwark Czeszewa Brdowem. Karol Libelt pochowany został w Czeszewie, gdzie w kościele znajduje się nagrobek i jego, i jego syna powstańca. Synem ostatniego właściciela Czeszewa jest znany prawnik prof. Stanisław Sołtysiński.

W roku 1939 właścicielem Czeszewa był Marian Sołtysiński. Majątek w 1926 roku liczył 524 hektary.

Tekst: Piotr Libicki, Dwory i Pałace wiejskie w Wielkopolsce, Poznań 2002.
Zdjęcie: Piotr Libicki, lata 90-te XX w.