Dwór w Stążkach obecny wygląd, stylizowany na włoski renesans uzyskał po przebudowie, która miała miejsce w roku 1866. Otynkowany dwór posiada od strony frontowej wieżę oraz arkadowy podjazd. Historia tego miejsca jest jednak o wiele starsza, sięgająca czasów średniowiecza. Wieś Stążki znajduje się na południowym krańcu ziemi sztumskiej, pomiędzy jeziorami Balewskim i Dzierzgońskim. Nazwa Stangenberg pojawiła się po raz pierwszy w dokumencie z 10 kwietnia 1285 roku, dotyczącego dóbr Rodau- Dakaeur (rodowsko- gdakowskich). W tym dniu przybyły z Miśni rycerz Dietrich Stange zawarł umowę z kapitułą pomezańską w Kwidzynie. Otrzymał znaczne ziemie od kapituły w zamian za rezygnację z dotychczasowego zarządu dominium biskupim. Kapituła w zamian za 50 grzywien długu oddała także Dietrichowi 50 włók ziemi w Gdakowie i Rodowie mierzonych w kierunku Stangenbergu. Tym negocjacjom pośredniczył mistrz krajowy zakonu krzyżackiego Konrad von Tyrberch. Dwa tygodnie później 26 kwietnia ten sam mistrz krajowy nadał Dietrichowi Stange w Elblągu w dziedziczne posiadanie, według prawa chełmińskiego „castrum Stangenberc” wraz ze 100 włókami i jeziorem Balewskim. Ten zapis świadczy o istnieniu w Stążkach zamku, który Dietrich Stango wybudował w latach 1275 – 1277 na miejscu grodu pruskiego. Nazwał go swoim nazwiskiem- Stangenberg i uczynił stolicą rozległych włości. Dietrich Stange przybył do Prus w ramach akcji kolonizacyjnej Pomezanii organizowanej przez Krzyżaków, którzy powierzali przybyłym rycerzom zagospodarowanie tych terenów. Prędzej podczas powstań pruskich zarządzał grodem kwidzyńskim i bronił go przed atakami Prusów w latach 1260 – 1273.
Za dworem wznosi się dawne wzgórze zamkowe porośnięte starodrzewem. Od dworu oddziela je wąwóz, dalej otacza je dawna rzeka młyńska oraz staw. Wzgórze jest najlepiej dostępne od strony południowej. W XIX wieku prowadzono w tym miejscu prace archeologiczne. Znaleziono wtedy skorupy garnków oraz fragmenty wałów. Ciekawym znaleziskiem były niewątpliwie ostrogi rycerskie z czasów krzyżackich. Zamek zbudowano prawdopodobnie jako założenie o konstrukcji drewniano- ziemnej, możliwe, że także z elementami architektury murowanej. Na pewno w obrębie wałów znajdował się budynek mieszkalny- domostwo Dietricha, a także stajnie i budynki gospodarcze. Wały mogły wzmacniać typowe dla warowni z tego okresu podboju Prus drewniane wieże.
Dietrich Stange (syn) zmarł około roku 1313. Jego spadkobiercy wybudowali istniejący do dzisiaj dwór, a zamek opuścili. Drewniano-ziemna warownia stała się mieszkaniem zapewne dość prymitywnym. W dokumencie z 1453 roku wymieniony jest już sam dwór z wsią. Zachowany zabytek, posiada ślady swojej pierwotnej, średniowiecznej architektury w postaci gotyckiej piwnicy datowanej na XIV wiek, znajdującej się w części wschodniej budowli. Piwnica składa się z dwóch pomieszczeń i posiada sklepienia: krzyżowe i beczkowe. Średniowieczny dwór zniszczyli Szwedzi podczas „Potopu”. Do dnia dzisiejszego zachowały się jeszcze zdobnicze motywy wykonane z terakoty, pochodzące z lat późniejszych. Kolejnymi właścicielami Stążek byli w XV wieku Bażyńscy, po nich Kostkowie, następnie dobra Stangenberg przeszły w ręce rodu Schack von Wittenau. Przedstawiciel tego rodu Albrecht Schack von Wittenau wybudował na wschodnim stoku pagórka w 1676 roku kolejny, reprezentacyjny dwór, charakteryzujący się wyśmienitym wyposażeniem wnętrz. Dwór ten został niestety zniszczony podczas II wojny światowej. Pod koniec XVIII wieku Stążki przeszły w ręce niemieckiego rodu Rittbergów. W 1874 roku zarządzał majątkiem Heinrich Graf von Rittberg, a następnie rodzina von Goltz. W 1913 roku dobra należały do majora Grafa von Rittberg, w 1914 roku do nadinspektora Faßmann, a w 1945 roku do gospodarza ze Stążek Regnera. Po II wojnie światowej majątek zamieniono na PGR. w rekach Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa Malbork, wyremontowany w latach 2012/2013. Obecnie niezamieszkały, czekający na inwestora.
Sklep
Ogłoszenia
