Pałac w Klecewie

W Klecewie (gm. Gardeja) w XIX w. wzniesiono neorenesansowy pałac, w manierze francuskiej, siedzibę rodu baronów von Rosenberg. Pierwszym herbowym von Rosenberg był ur. w 1759 w Klecewie Johann Anton Franz Freiherr von Rosenberg, który poślubił Amalie Louise Eleonore Gruszczyńską. Po połączeniu rodów i przyznaniu tytułu baronowskiego w 1809 herb Gruszczyński (Poraj odmienny) pozostał jako von Rosenberg.

Ceglany, murowany pałac postawiono na rzucie prostokątnym, z portykiem trójarkadowym. Po obu bokach posiada ryzality i spiczaste wieże. Elewacje są bogato zdobione m. in. herbami wykutymi w kamieniu. Zachowane zabudowania dworskie (kuźnia, budynek mieszkalny, wozownia, stajnia) pochodzą z wieków XVIII, XIX i XX. Po drugiej stronie jeziora stoi na postumencie figura zbrojnej kobiety zaopatrzonej w tarczę z wizerunkiem mitycznej meduzy. Jest to Minerwa (Atena). Mieszkańcy wsi odpowiadają, że jest to pomnik dziewczynki, córki właściciela, która utopiła się w jeziorze. Jednak zbroja karacenowa, tarcza z głową Meduzy, toga rzymska wskazują jednoznacznie na Minerwe. Był to częsty motyw zdobniczy wykorzystywany przez arystokrację. Fascynacje antycznym Rzymem są widoczne również na murach pałacu. Każda ze ścian zewnętrznych ozdobiona jest wizerunkami orła pokonującego węża, rzymskim symbolem walki dobra i siły ze złem.  W XIX wieku aż do końca II wojny w pałacu działała 1-klasowa szkoła ewangelicka. Po II wojnie majątek zamieniono na PGR. Ostatni herbowy von Rosenberg to Tytus L. Rosenberg obecny właściciel pałacu.

• Przewodnik po Powiślu. Powiat Kwidzyński. 2007.

Tekst: Piotr Podlewski, korekta: Patrycja Grygoruk

Zdjęcia:

• Piotr Podlewski, 2021 r. 
• Michał Piotrowski, 2020 r.
• Alexander Duncker, Wiejskie dwory, pałace i rezydencje szlachty pruskiej, wraz z rodziną królewską, rezydencjami letnimi, ogrodami przypałacowymi, artystycznie wykonane, z kolorowymi ilustracjami i tekstem w okresie 1857-1883