Dwór w Jarczowie

Pierwsze wzmianki o istnieniu Jarczowa, zwanego wcześniej Konwicą, pochodzą z 1487 r. W 1569 r. współwłaścicielem wsi był Andrzej Jarczowski (fundator cerkwi) i od jego nazwiska miejscowość nazwano Jarczowem. Majątek znajdował się w posiadaniu tej rodziny do połowy XVIII w. Po nich właścicielem został Maurycy Kurdwanowski, rotmistrz królewski i starosta bełski. Z jego inicjatywy w 1755 r. Jarczów uzyskał prawa miejskie. W 1846 r. właścicielem Jarczowa został hrabia O 'Donnel, który jednak na stałe przebywał w Wiedniu. Jego plenipotentem był hrabia Łoś. Po 1850 r. majątek przeszedł w ręce Makomaskich.

Podczas powstania styczniowego, w nocy z 24 na 25 października 1863 r. w Jarczowie doszło do zaciętej bitwy pomiędzy oddziałem konnym powstańców pod dowództwem majora Czyżewicza a Kozakami. Oddziały kozackie poniosły w tej walce klęskę. W 1869 r. Jarczów utracił prawa miejskie.

We wsi znajduje się murowany dwór z parkiem z XX w. Obecnie mieści się w nim apteka i Urząd Gminy Jarczów.

• Andrzej Łuczyński, Grażyna Hołubowicz-Klitza, Rezydencje magnackie i dwory szlacheckie Lubelszczyzny, Cęść 4, powiaty: biłgorajdzki, hrubieszowski, janowski, tomaszowski, zamojski, Dęblin 2011.

Tekst i zdjęcia: Andrzej Łuczyński