Pałac w Jakubowicach

Najstarsze informacje o Jakubowicach pochodzą z XIV w. Wieś początkowo była własnością książąt niemodlińskich, a potem rodzin Zierotin i Pückler. Za czasów hrabiego von Pücklera we wsi zbudowano pierwszy skromny dwór, który w późniejszym czasie został wchłonięty poprzez jego rozbudowę. Własnością Pücklerów pozostał on do przełomu lat czterdziestych i pięćdziesiątych XIX w., kiedy to baron Koppy poślubił córkę Erdmanna III hrabiego Pücklera i otrzymał dobra w posagu panny młodej. Długo tu jednak nie zabawił, gdyż w 1865 roku sprzedał majątek Adolfowi baronowi von Thielmann. W rękach spadkobierców Jakubowice pozostały już do 1945 roku.

Baron Adolf Wilhelm urodził się 3 kwietnia 1839 roku. Jego rodzicami byli Franz i Bertha (pierwsza z dwóch żon Franza, z domu von Friebe). Początkowo był właścicielem m.in. Iławy na Dolnym Śląsku, a potem Jakubowic i części sąsiedniego Grabina. Był doktorem prawa, pruskim urzędnikiem sądowym, a w wojsku osiągnął stopień porucznika. W 1878 roku rozbudował stary dwór wraz z pozostałymi zabudowaniami gospodarczymi. Mały, piętrowy budynek, został powiększony o dodatkowe skrzydła, dzięki czemu powstał okazały, trzyskrzydłowy pałac o urozmaiconej bryle. W nowych pomieszczeniach na piętrze powstały sale reprezentacyjne oraz pomieszczenia mieszkalne pana i pani domu, a po przeciwnych stronach sali balowej znalazły się: sala jadalna, biblioteka, gabinet barona, palarnia z salą bilardową oraz pokoje dla dzieci. Służba, jak i nauczyciel dzieci Thielmannów, zajmowała pokoje na parterze oraz na poddaszu.

Adolf von Thielmann zmarł 7 stycznia 1908 roku. Jego majątek przejął syn Siegfried, który zajmował już w tym czasie pałac w Grudzieńcu. Ostatnim właścicielem pałacu był baron Stefan. W 1923 roku jego żoną została Julia von Schönberg. Thielmannowie opuścili majątek na początku 1945 roku, udając się do Saksonii. Stefan baron von Thielmann zmarł 18 lutego 1986 roku w Düsseldorfie.

Szczęśliwie, w czasie okolicznych walk pomiędzy Niemcami a Armią Radziecką w 1945 roku, pałac został jedynie nieznacznie uszkodzony. Przez lata budynek pozostawał niezamieszkany, wskutek czego popadł w ruinę. Wieś została zajęta przez czerwonoarmistów, a potem przekazana władzom polskim. Do lat siedemdziesiątych XX w. dawne gospodarstwo rolne Thielmannów służyło PGR-owi z pobliskiego Grabina, a później zostało sprywatyzowane. Sam pałac rozebrano w latach pięćdziesiątych XX w.

Tekst: Marek Gaworski, Przewodnik po zamkach i pałacach województwa dolnośląskiego, Strzelce Opolskie 2020

Zdjęcia:

• Marek Gaworski