Jak ruiny średniowiecznego zamku czy starego opactwa silniej przemawiają do wyobraźni niż zachowana w całości budowla, tak Krasne pozbawione rezydencji, ale za to z kościołem, folwarkiem, oficynami i symboliczną przybramną wieżą sugestywniej opowiada kilkusetletnią historię gniazda najsłynniejszej mazowieckiej rodziny niż najokazalszy pałac. To poczucie mikroświata, z jakim mamy do czynienia w Krasnem, wkroczenie w granice dominium, odczuwamy, już kiedy stajemy na progu szesnastowiecznej w zrębie świątyni, wypełnionej nagrobkami, epitafiami i tablicami upamiętniającymi zmarłych na przestrzeni wieków członków rodu, z kryptą chroniącą ich doczesne szczątki. Kościół, znak Bożej obecności i jednocześnie mauzoleum, przypominał żyjącym członkom rodziny o ostatecznym zjednoczeniu z przeszłymi pokoleniami i z Bogiem. Kościół był naturalnym i koniecznym dopełnieniem rezydencji. Najstarsza rycerska siedziba stanąć musiała w Krasnem już w średniowieczu, kiedy w 1372 roku pojawia się wzmianka o Sławomirze z Krasnego. Była to zapewne drewniana fortalicja lub wieża mieszkalna. Udokumentowana rezydencja powstała dopiero w XVII wieku i potem była wielokrotnie przekształcana. Pałac, który dotrwał do początku II wojny światowej, wzniósł dla Krasińskich w trzeciej tercji XIX wieku architekt Adolf Schimmelpfennig, być może przy udziale architekta Zygmunta Rospendowskiego. Niewykluczone, że powstał w wyniku przebudowy i rozbudowy wcześniejszego dworu. O zróżnicowanej bryle parterowej i piętrowej, z ryzalitami skrajnymi i ryzalitem środkowym poprzedzonym kolumnowym gankiem. Kiedy w 1939 roku do Krasnego wkroczyli Niemcy, rozebrali pałac, a na jego miejscu gauleiter Prus Wschodnich Erich Koch zbudował nowy dom w stylu, jak możemy się domyślać, architektury III Rzeszy. To ruiny jego piwnic pozostały do dziś w parku.
Trudno uwierzyć, przyglądając się całemu okazałemu założeniu, że wzniesiony przez Schimmelpfenniga dwór był raczej niepozorną, mało efektowną budowlą. Wieża bramna, wzniesiona również w trzeciej tercji XIX wieku przez budowniczego Wincentego Rakiewicza, zapowiadałaby raczej wielkie neogotyckie gmaszysko w typie Starej wsi lub Patrykoz. Na rzucie kwadratu, zwieńczona krenelażem, z parterową przybudówką z jednej strony nakrytą dwuspadowym daszkiem ze sterczynami na narożach. Dekoracyjne ostrołukowe zwieńczenie otrzymało podwójne okienko od strony bramy. Od tej strony, w korpusie wieży, umieszczony został również wykusz – stanowisko corps de garde,a nad nim herb Krasińskich Ślepowron. Widoczna z odległości i opieczętowana stawała się symbolem całego dominium, znakiem władzy, feudalnej dominacji i jednocześnie patriarchalnej zależności wiążącej właściciela z mieszkańcami wsi. Poza symbolicznym wymiarem wieża pełniła praktyczną funkcję château d’eau. Woda wpompowywana do zbiornika na szczycie, wykorzystując siłę grawitacji, spływała do dworu i zabudowań gospodarczych. Do wieży prowadzi ostrołukowy portal, flankowany półkolumnami podtrzymującymi przyścienny schodkowy szczyt. Nie mniej efektownie prezentuje się druga brama, prowadząca do folwarku, „chroniona” potężnym budynkiem gospodarczym z czerwonej cegły, przypominającym wieżowy dom. Wielokondygnacyjny, nakryty dwuspadowym dachem, dekorowany neogotyckimi szczytami i sterczynami. Podobnie jak wieża od strony wsi został on włączony w „obwarowania” z ceglanego muru obiegające dom, folwark i park. Choć „twierdza” w Krasnem jest tworem romantycznej dziewiętnastowiecznej wyobraźni, to nie można jej odmówić autentyczności. W końcu nie tworzy ona fikcji, ale jedynie stara się materializować historię. Z wcześniejszego czasu zachowała się oficyna, wzniesiona w końcu XVIII lub na początku XIX wieku, parterowa, wysoko podpiwniczona, nakryta dachem naczółkowym z sionką poprzedzającą wejście. Park założony został w XVII wieku. Jego gruntownego przekształcenia w latach 1902–1907 podjęła się Ludwika z Krasińskich Czartoryska. Projekt przygotował uznany twórca ogrodów Walerian Kronenberg, który już wcześniej przekomponował park w majątku Krasińskich w Opinogórze. Pracami w Krasnem kierował jego niezastąpiony współpracownik Franciszek Szanior. Wśród roślin w pałacowym parku znalazły się liczne okazy flory ze strefy śródziemnomorskiej, Kaukazu, Kanady oraz Mandżurii.
Sklep
Ogłoszenia
