Pałac w Drwalewie

W XVIII wieku Drwalew był własnością Komierowskich, na początku XIX wieku Ksawerego Gorczyszewskiego, w latach 1819–1898 Krzywoszewskich, następnie do 1908 roku Filipkowskich, a potem przez krótki czas Feliksa Mysyrowicza, Stanisława Pruszkowskiego i Mieczysława Longchamps. Od 1928 roku właścicielem był Stanisław Klawe, a majątek liczył 832 hektary. Od 1940 roku własność Towarzystwa Farmaceutycznego.

Jeden z wielu klasycystycznych pałaców Mazowsza i bez wątpienia kolejny dobry przykład tego ponadczasowego i bezpretensjonalnego stylu, pozbawionego niemal konkurencji aż do połowy XIX wieku. Pałac w Drwalewie wzniesiony został w drugiej ćwierci XIX wieku dla rodziny Krzywoszewskich. Piętrowy (a raczej parterowy z kondygnacją mezzanina), z niewielkimi przybudówkami w elewacjach bocznych, nakryty niskim czterospadowym dachem z belwederkiem od ogrodu. W elewacji frontowej czterokolumnowy portyk joński zwieńczony trójkątnym naczółkiem. Dolna kondygnacja domu boniowana, oddzielona od górnej szerokim, podwójnym gzymsem kordonowym. Użycie jońskiego porządku kolumnowego, posiadającego w opinii starożytnych cechy żeńskie, nadało elewacji pałacu subtelności i delikatności. W elewacji ogrodowej pierwotny portyk kolumnowy osłaniający wejście zastąpiono w czasie okupacji niemieckiej półokrągłym portykiem niosącym taras pierwszego piętra. Wnętrza, z holem i salonem na osi, nieznacznie przebudowano w latach trzydziestych XX wieku według projektu Aleksandra Więckowskiego. Częścią pałacowego założenia są siostrzane oficyny po obu stronach podjazdu, wzniesione współcześnie z pałacem oraz park z początku XIX wieku, przypisywany architektowi, urbaniście i ogrodnikowi saskiego pochodzenia, twórcy m.in. Parku Łazienkowskiego w Warszawie oraz ogrodów w Pęcicach i Młocinach – Janowi Chrystianowi Schuchowi (1752–1813).W pobliżu pałacu znajdują się zabudowania dawnej fabryki farmaceutycznej, należącej do rodziny Klawe.

Tekst: Piotr Libicki, Dwory i Pałace wiejskie na Mazowszu, Poznań 2013.
Zdjęcie współczesne: Piotr Libicki, Rafał Terkner, 2016 r.