Dwór w Dańkowie

W 1783 roku Dańków należał do Zbierzchowskich, a na przełomie XVIII i XIX wieku Szamotów, najpierw Seweryna Szamota, później do 1817 roku jego syna Hipolita Szamota. Potem w rękach Jana i Jadwigi z Czarnowskich Majewskich, następnie od 1838 roku Antoniego Trąbczyńskiego (Trąmpczyńskiego?), a po jego śmierci jego córki Antoniny z Trąbczyńskich (Trąmpczyńskich?), żony Filipa Suskiego. W 1878 roku Dańków kupił Aleksander Janasz, następnie przez małżeństwo majątek przeszedł do Wolskich, w których rękach pozostawał do końca. Dańków był ośrodkiem wzorowych upraw rolnych, szczególnie zboża siewnego. Synem właścicieli Dańkowa był profesor Tadeusz Wolski (1924–2005), twórca słynnego uprawianego w całej Polsce pszenżyta, członek PAN. W latach dziewięćdziesiątych XX wieku Dańków powrócił do prof. Tadeusza Wolskiego i jego żony Anny z Branickich.

Przyjemny klasycystyczny dwór parterowy, nakryty dachem czterospadowym, z piętrowym ryzalitem w części środkowej poprzedzonym czterokolumnowym portykiem w wielkim porządku, nad którym trójkątny naczółek. Wzniesiony w pierwszej tercji XIX wieku dla Majewskich, przekształcony w połowie stulecia, a następnie rozbudowany około 1936 roku. Kolumnowy portyk, który zastąpił pierwotny drewniany ganek, dobudowany został tuż przed wojną, w latach 1938–1939. Trudno było sobie wyobrazić prawdziwą ziemiańską siedzibę bez kolumnowego ganku poprzedzającego wejście do dworu. Po wojnie dwór zniekształcono, wybijając m.in. wielkie okna. Kiedy dwór powrócił do prawowitych właścicieli, przywrócono mu zbliżony do pierwotnego kształt. Przy dworze oficyna wzniesiona około połowy XIX wieku.

Tekst: Piotr Libicki, Dwory i Pałace wiejskie na Mazowszu, Poznań 2013.
Zdjęcie współczesne: Piotr Libicki