Twój koszyk jest pusty
Liczba produktów w koszku: 0.
Lokalizacja: województwo łódzkie, Miasto Łódź, Dzielnica Widzew
Rodzaj obiektu: | Pałac |
Zastosowanie: | Muzeum Pałac Herbsta |
Stan zachowania: | Odrestaurowany |
Zespół: | pałacowo-ogrodowy |
Skład zespołu: | pałac, kordegarda, oficyna, ogród, oranżeria, stajnia, powozownia |
Numer rejestru zabytków: | A/361 |
Data wpisu: | 14 Gru, 1995 |
Przeczytaj więcej informacji o pałacu Edwarda Herbsta w Łodzi. Poznaj jego historię. Miłego czytania!
Edward August Maurycy Herbst urodził się w 1844 r. w Radomiu jako syn Edwarda - kupca z Saksonii i Ludwiki z Vonderheidenów. Skończył studia w Warszawskiej Szkoły Handlowej. W 1869 r. przyjechał do Łodzi i zaczął pracę w fabryce Karola Scheiblera. Po kilku latach kariery, w 1874 r. został dyrektorem zarządzającym przedsiębiorstwa. W 1875 r. Edward Herbst poślubił najstarszą córkę swego pracodawcy, Matyldę Scheibler. W 1881 r. zmarł Karol Schaibler i to Edward wraz z pozostałymi spadkobiercami Karola Scheiblera - Karolem Wilhelmem juniorem i Adolfem Scheiblerami, a także zięciem - Georgiem von Kramsta powołali Towarzystwo Akcyjne Zakładów Bawełnianych "K. Scheibler". Herbst objął w nim stanowisko dyrektora generalnego firmy, a następnie został wybrany prezesem zarządu spółki, która wówczas była już największym przedsiębiorstwem włókienniczym w Królestwie Polskim.
Edward brał czynny udział w życiu społecznym Łodzi. W 1881 r. został dyrektorem, a w latach 1889-1919 pełnił funkcję prezesa Dyrekcji Towarzystwa Kredytowego m. Łodzi, instytucji która udzielała pożyczki hipoteczne na cele budowlane. Od 1884 r. sprawował funkcję prezesa Banku Handlowego w Łodzi. Zasiadał również w zarządach różnych towarzystw i instytucji, m.in. łódzkim oddziale Towarzystwa Popierania Rosyjskiego Handlu i Przemysłu, Komitecie Dyskontowym przy Łódzkim Oddziale Banku Państwa, Łódzkim Komitecie Giełdowym, Komitecie Łódzkim Handlu i Przemysłu. W 1888 r. został starszym Urzędu Zgromadzenia Kupców m. Łodzi, które w 1898 r. zbudowało i otworzyło Szkołę Handlową Kupiectwa Łódzkiego. W 1896 r. został mianowany rzeczywistym radcą stanu. Był także mecenasem "Dziennika Łódzkiego", któremu w 1885 r. zasponsorował drukarnię. Subwencjonował również "Lodzer Zeitung". Wraz z żoną wsparł projekt budowy nowego kościoła we wsi Zarzew (obecnie w granicach Łodzi). Plac pod budowę ofiarował Józef Meisner, natomiast Matylda i Edward Herbst ofiarowali fundusze. Herbstowie zaangażowali się też w inicjatywę dr Karola Jonschera, który chciał wybudować pierwszy w Polsce szpitala pediatrycznego. Ofiarowali na ten cel działkę oraz pieniądze. Budowę rozpoczęto w 1902 r., a w listopadzie 1905 r. szpital Anny Marii przyjął pierwszych pacjentów. Herbstowie upamiętnili w ten sposób swoją zmarłą w dzieciństwie córkę. Ostatnie lata życia Edward Herbst spędził w Sopocie, gdzie zmarł w 1921 r. Jego żona zmarła w 1939 r.
Edward i Matylda Herbstowie doczekali się czwórki dzieci: Karola, Leona, Edwarda Waltera i Anny Marii. Karol Herbst był doktorem nauk przyrodniczych. W Gdańsku przeżył wojnę. Prawdopodobnie wraz z żoną w obawie przed wkroczeniem wojsk radzieckich popełnili samobójstwo na początku 1945 r. Leon od początku przygotowywany był do tego, żeby przejąć rodzinny interes. Ożenił się z Aleksandrą Potschtar, primo voto Hoppe. Poznali się w Rosji, gdzie Leon przebywał w interesach. Ślub wzięli w Moskwie w 1918 r., w czasie Rewolucji Październikowej. Potem udało się im przyjechać do Łodzi. Edward Walter, ożenił się z Ellą Grohman i osiadł na Dolnym Śląsku. Najmłodsza Anna Maria zmarła w wieku dziesięciu lat, prawdopodobnie na zapalenie opon mózgowych.
Karol Schaibler w posagu podarował Edwardowi i Matyldzie stuhektarową działkę, rozciągająca się na wschód od swojej fabryki. W 1876 r. wybudowano na niej pałac wg projektu Hilarego Majewskiego. Jest to budynek dwukondygnacyjny, nawiązujący do włoskiego renesansu, na planie prostokąta zbliżonego do kwadratu, nakryty czterospadowym dachem z belwederem. Elewacje pałacu zdobione są przez boniowania, trójkątne naczółki wieńczące okna, pilastry flankujące okna i półkolumny oraz ozdobne kraty w oknach na parterze. Reprezentacyjne wejście do pałacu znajduje się w elewacji północnej i osłonięte jest kolumnowym portykiem. W środkowym ryzalicie fasady zachodniej znajduje się nisza z figurą prządki – symbolem przemysłowej działalności właściciela. Obok pałacu wzniesiono budynek tzw. dużej sali, z której można było przejść przez przeszklony łącznik do oranżerii. W sąsiedztwie pałacu wybudowano piętrową oficynę gospodarczą. Parter budynku zajmowały kuchnia i spiżarnia, a w drugim skrzydle mieściły się garaże. Piętro było przeznaczone między innymi na pokoje gospodyni i panien pokojowych. Drugi budynek gospodarczy, mieszczący stajnię i powozownię, zaprojektowany przez innego łódzkiego architekta – Adolfa Zeligsona - powstał w 1893 r.
Gdy w 1919 r. Edward i Matylda Herbstowie przeprowadzili się do Sopotu, zamieszkał tu ich syn Leon z żoną Aleksandrą, którzy opuścili ją pod koniec 1941 r. wyjeżdżając do Wiednia. Zabrali ze sobą całe wyposażenie domu. Leon nie dożył zakończenia wojny i zmarł bezpotomnie. Po jego śmierci żona powróciła do Łodzi, skąd wyjechała do Berlina, gdzie urywa się po niej ślad. Po 1945 r. pałac został znacjonalizowany i urządzono w nim m.in. ośrodek szkoleniowy dla pracowników pomocy społecznej. Był tu też dom dziennego pobytu dla nerwowo chorych, siedziba zakładu biologii Polskiej Akademii Nauk, a także Ochotniczej Rezerwy Milicji Obywatelskiej, spółdzielni inwalidów, a nawet Pracowni Konserwacji Zabytków. W 1976 r. przejęło go Muzeum Sztuki. Po gruntownym remoncie w latach 80. XX w. w pałacu powstał oddział muzeum, w którym prezentowane są wnętrza mieszkalne typowe dla łódzkiej elity przemysłowej przełomu XIX i XX wieku. Jednostka muzealna po remoncie w 2013 r. przybrała oficjalną nazwę „Muzeum Pałac Herbsta”.
Opracowała: Aleksandra Szafrańska-Dolewska, zdjęcia: wizytacja terenowa 07-09-2016 r.
Indico S.C. , Przyjaźni9, 84-215 Gowino
NIP: 5882424318, REGON: 366309509
Kontakt z redakcją: