Dwór w Klimczycach

Klimczyce w połowie XIX wieku należały do Podczaskich, w tym około 1880 roku do Bronisława Podczaskiego. W końcu lat dwudziestych XX wieku w Klimczycach było kilka własności: Mikołaj Łopatniuk miał 125 hektarów i posiadał jeszcze w Klimczycach Górnych 150 hektarów, Stanisław Nasiłowski miał 53 hektary, a Dymitr Sołtan 93 hektary. Jak się wydaje, właścicielem dworu i Kasztelu był w okresie międzywojennym Stanisław Nasiłowski, którego rodzina zachowała kasztel również po wojnie.

Dawny drewniany dwór nie dotrwał do naszych czasów. Rozebrany został w 1942 roku. Zachowała się efektowna murowana oficyna nazywana Kasztelem, wzniesiona około 1840 roku dla Podczaskich w modnym w owym czasie „guście gotyckim”. Jest to budowla piętrowa, nakryta jednospadowym dachem, z dwiema wieżami w narożach o ostrołukowo wykrojonych oknach i drzwiach. Gotycki charakter nadają budowli również machikułowe gzymsy pod namiotowymi daszkami wież oraz attykowa ścianka z blankami. Wzniesienie oficyny o neogotyckim charakterze w pobliżu dworu miało dowodzić wielowiekowej historii miejscowości. To oficyna stawała się starożytną, sięgającą odległych stuleci siedzibą właściciela, rycerskim kasztelem o obronnych funkcjach i znakiem feudalnej dominacji. W tej historycznej stylizacji kryła się romantyczna fascynacja i tęsknota za odległymi czasami, które najwymowniej uosobiało średniowiecze. Podobnie stało się w Górznie, w Opinogórze i znacz-nie wcześniej w Radziejowicach, w których gotycką szatę otrzymała autentyczna stara budowla. Oficyna pełniła też pierwotnie funkcję oranżerii.

Tekst: Piotr Libicki, Dwory i Pałace wiejskie na Mazowszu, Poznań 2013.
Zdjęcie: Piotr Libicki